Filosofisch werkboek

Filosofie is tijdelijk afstand nemen van de gang van zaken. Als getrainde leraren moeten filosofen mensen begeleiden bij het denken over eender welke praktijk. Dat betekent niet: het voorschrijven van de oplossing, maar het aangenaam en efficiënt maken van het denkproces dat de vaklui in kwestie zelf al hebben. Meedenken is het ambacht van de filosoof.

De psychotherapeut of de psycholoog helpen mensen die in geestelijke nood verkeren. Dat ook filosofen kunnen helpen bij het oplossen van problemen is minder bekend. 'Filosofische counseling' wordt het genoemd. De Griekse filosoof Socrates verkondigde al dat 'het goede leven' een leven is van nadenken. Socrates bracht zijn dagen al discussiërend door op het marktplein van Athene, tussen de gewone mensen want filosofie is niet alleen voorbehouden aan professoren.

Een filosofisch consulent probeert zijn cliënten inzicht te geven in hun problemen. Niets uitzonderlijks, dus. Een therapeut doet niet anders. Het verschil zit in het feit dat deze methode begint waar de therapeut ophoudt. In vijf  stappen kunnen we voortaan onze problemen met behulp van de filosofie oplossen. Met PEACE op weg naar blijvende innerlijke rust.

Peace is een vijfstappenmethode.
De fase van de 'P' (probleem); 'E' (emotie); 'A' (analyse); kennen we ook uit de gewone therapie. De filosofie komt pas in de vierde fase aan bod, bij 'C' (contemplatie), wat uiteindelijk leidt tot  'E' (evenwicht).

1. het probleem vaststellen.
2. breng je emoties constructief onder woorden.
3. analyseer je mogelijkheden.
4. vind door contemplatie een filosofie die je helpt je beste mogelijkheden te kiezen.
5. herstel je persoonlijk evenwicht.

 www.loumarinoff.com
video, music, books

www.philosophyforlife.org (Jules Evans)

Lees ook:
'Geen pillen maar Plato'     Lou Marinoff
'Filosofie voor het leven'   Jules Evans

'Cognitieve gedragstherapie voor Dummies'  Rob Wilson

Filosofische schrijvers.

 Proust: Er is een nauw verband tussen ons eigen leven en de romans die we lezen. Het feit dat de lezer in zichzelf herkent wat het boek hem vertelt toont aan hoe waar het boek is. Waarom zouden lezers zo graag hun eigen ik willen lezen?

Interpretatie bij het lezen:
- je voelt je overal thuis.
- het helpt tegen eenzaamheid d.w.z ervaringen van roman personages vormen een enorme uitvergroting van het menselijk gedrag en tonen aan dat gedachten of gevoelens die in onze onmiddellijke omgeving onuitgesproken blijven in wezen de gewoonste zaak van de wereld zijn.
- het richt de aandacht; we herkennen emoties uit ons eigen leven maar deze worden veel beter beschreven dan we dat zelf hadden kunnen doen.
Voor een proustiaan gaat het erom een beter begrip van de werkelijkheid te krijgen.

Cliches: het probleem met cliches is niet dat er verkeerde ideeën achter zitten maar dat ze zo'n oppervlakkige weergave wormen van zeer goede ideeën.

Troost van de filosofie: je moet eerder bedenken met wie je wilt eten of drinken dan wat je wilt eten en drinken.

Remedie: er is geen betere remedie tegen angst dan goed nadenken.

Bevatten: is het zich eigen maken

Geluk: geluk hangt af van enkele complexe psychologische bezittingen, maar is relatief onafhankelijk van materieel bezit. Volgens Epicures zijn we gelukkig als we niet acuut lijden.

Luxe en dure dingen: hoe komt het dat we zo sterk aangetrokken worden tot dure dingen als ze ons geen buitengewone vreugde opleveren. Omdat dure voorwerpen vaak een passende oplossing lijken voor behoeften die we niet begrijpen. Voorwerpen bootsen op het materiële vlak na wat we op het psychologische nodig hebben.

Ongelukkig zijn: er zijn weinig dingen waar mensen zich zo toegewijd mee bezig houden als met ongelukkig zijn. Redenen om ontroostbaar te zijn: de kwetsbaarheid van ons lichaam, de onbestendigheid van de liefde, de onoprechtheid in het maatschappelijke leven, de compromissen van vriendschap, de verdovende effecten van gewoonte. Proust's therapeutische therapie maakt duidelijk dat onze ontevredenheid eerder het gevolg is van ons onvermogen ons leven op de juiste manier te bezien dan van een wezenlijke tekortkoming van dat leven.

Verstoord evenwicht: tussen hormonen en enzymen of het feit dat de ene persoon de ander gek kan maken zorgt voor keuze tussen een psychiater of een psychotherapeut.

Objectieve kennis: over de wereld is niet mogelijk. We filteren delen van de wereld weg om onszelf te beschermen. Maar omdat we allemaal dezelfde hersenen hebben, filteren we die op dezelfde  manier, waardoor we er wel met elkaar over kunnen praten.

Ziekte versus gezondheid: zelfs als een ziekte een puur somatische oorzaak heeft is daarmee nog niet gezegd dat ze ook somatisch kan worden overwonnen. Daarvoor is misschien de immense energie nodig die een ziel kan laten vrijkomen of een relatie tot een dimensie van transcendentie.

Psychoanalyse: het gaat in de analyse niet om het vertellen van een autobiografie, maar om de wijze waarop de geschiedenis van de analysand doorwerkt in zijn leven.

Het verschil maken: door de geschiedenis heen hebben mensen die echt een verschil hebben gemaakt het gevoel gehad dat ze een soort vooruitgang konden boeken. Daardoor konden ze moeilijkheden overwinnen en uiteindelijk een belangrijke ontdekking doen of een beweging opzetten. Ieder mens heeft een missie, ontdek welke.

Taal: het onbewuste is gestructureerd als een taal. Lacan .Het is geen samenraapsel van dierlijke driften. Het subject, de persoon die zichzelf door middel van de taal uitspreekt, d.w.z  door de selectie van de woorden uit de verzameling van alle woorden die hem ter beschikking staan. Taal heeft een relationele structuur. De andere woorden, die niet worden uitgesproken, maar wel aanwezig in mijn spreken. De taal is niet exact; men zegt altijd meer of minder dan men wil zeggen. In het spreken klinken de andere woorden van het onbewuste mee.

Vertalen: is iets wat verschillend klinkt terugbrengen tot hetzelfde.

Het positieve denken heeft zo veel succes maar dit berust op een misverstand. Men verwacht ervan dat het de hinderlijke structurele tegenstrijdigheid van het leven kan opheffen en de weg kan vrijmaken voor het positieve alléén. Ook treurige dagen hebben recht op bestaan of een onvervalst eigen karakter. Alleen maar de winnaar zijn heeft iets beklemmends en benauwends. 

Ook in de Oudheid kende men het positieve denken: de beoordeling van dingen als positief of negatief. Een kwestie van de voorstelling die je ervan hebt en die hangt weer af van hoe ze gestuurd wordt. We hebben het gebruik van voorstellingen in onze macht. Dat stelt ons in staat niet door de ervaring van het kwaad te worden overweldigd. Niet datgene wat ons overkomt maakt neerslachtig maar onze mening daarover.

*Op het ergste voorbereid zijn en je daarop voorbereiden dat is van oudsher een instrument van de waakzame levenskunst. Het negatieve denken behoudt het vermogen tot kritiek. Wiens belang is gediend bij bepaalde positieve voorstellingen; de economie. Waar is het goed voor om de stralende schijn hoog te houden, waarom alleen maar vooruitkijken.

Het negatieve denken legt zich toe op een blijmoedige scepsis, schept reserves. Het positieve denken wekt de indruk dat niets de definitieve overwinning van het goede in de weg staat. De reserve schept de ontplooiïngskansen voor het denken.