Startpagina

Waarom communiceer je eigenlijk? Waartoe? 
Om te kunnen overleven. Vervulling van onze behoeften is noodzakelijk. Als die vervulling uitblijft, ontstaat er schade, die doorklinkt in je communicatie. Je behoeften zijn de drijfveren van je leven en sturen je voelen, denken en doen aan. Daarvoor is egoïsme nodig. Je weet wat je nodig hebt en hoe je die behoefte kunt vervullen. Je hebt zelfkennis nodig om te weten wat er zich in je innerlijke wereld afspeelt, om te weten wat je voelt, denkt en nodig hebt. Krik je bewustzijn op, wees nieuwsgierig!

Behoeften en gevoelens
Behoeften zijn er altijd. Zijn ze onvervuld, dan ervaar je ongemak. Je bewust worden wat je nodig hebt, is dus van belang. Soms is dat een fysiek signaal honger, dorst, kou of jeuk. Herkennen dat je aandacht, erkenning, respect of harmonie nodig hebt is een stuk lastiger.

Jouw authenticiteit, de natuurlijke manier waarop je communiceert of je iets nodig hebt en zo ja, wat staat voortdurend ter discussie. Vormgeven en vervullen van je behoeften blijkt volgens regels te gaan. Je hebt rekening te houden met anderen.Je past je aan of niet. Aanpassen is nodig om onderdeel te zijn van een relatie of gemeenschap. Er zijn dus consequenties verbonden aan je keuze. Je wilt niemand teleurstellen. Pijn en verdriet klinken door in je communicatie. Geweld naar binnen of naar buiten gericht, is het gevolg van een gebrek aan woorden.

Negeer je je eigen behoeften dan reageer je je frustraties af op anderen. Je moet je om je eigen behoeften bekommeren in plaats van te klagen dat niemand zich om je bekommert. Er gaat energie zitten in verzet, klagen, droefgeestigheid.

Geweld is een tekort aan inzicht en bewustzijn.
Als we ons meer bewust zijn van wat we werkelijk voelen, dan kunnen we onze kracht uitdrukken zonder elkaar aan te vallen.

Ons taalgebruik bestaat uit woorden die scheiden, splitsen, vergelijken, categoriseren of woorden die bijeenbrengen, uitnodigen, verzoenen en stimuleren. Vaak gebruiken we Taal waarmee we onze verantwoordelijkheid afschuiven voor ons eigen leven en handelen. We hebben geleerd de verantwoordelijkheid voor onze gevoelens bij anderen neer te leggen of bij iets buiten ons. We nemen geen enkele verantwoordelijkheid voor wat we voelen. Integendeel, we vinden een zondebok en onthoofden hem. We hebben ook geleerd geen verantwoordelijkheid te nemen voor onze daden, 'ik heb geen keuze....'zeggen we dan.

Een van de redenen waarom we afgesneden zijn van onszelf, onze gevoelens en behoeften is het onvermogen om de juiste woorden te vinden om mijn behoeften te delen. We hebben ons nooit het vocabulaire van ons innerlijk leven eigen gemaakt. Dat heeft gevolgen.

Ofwel,
- over wat we voelen, voelen we ons gefrustreerd en we hebben er geen woorden voor.
- of we weten niet welke behoeften we hebben en in plaats daarvan doe je 'wat men van je verwacht'.

Deze taal koppelt onzelf los van onszelf en van anderen en beperkt ons meer dan een verantwoordelijke taal dat zou doen. Leer benoemen wat er in je speelt en bouw een woordenschat op van je gevoelens en behoeften. Want dat is het fundamentele aspect van comunicatie: de zin en betekenis geven van wat ik doe en van wat ik wil.

Vanuit onze waarneming  reageren we altijd op iets of op een situatie. En deze waarneming roept een gevoel op. Dit gevoel is verbonden met een behoefte. Een behoefte die ons aanzet een vraag of verzoek te formuleren. We voelen ons beter als we duidelijk weten waarop we reageren, als we onze gevoelens en behoeften beter herkennen en erkennen en als we bespreekbare verzoeken formuleren, terwijl we open staan voor de reacties van de ander, hoe die ook zijn. Dus niet de behoefte van de een ten koste van de ander. Zonder onze oude conditioneringen.
Hoe kun je met de ander zijn zonder op te houden jezelf te zijn? Hoe komt een werkelijke ontmoeting zonder masker, angsten, cliches en gewoontes tot stand? Hoe komt een verandering van kijken met je hart tot stand?
Verwerf het leiderschap over je innerlijk leven. Verstik gevoelens niet, maar geef ze leiding.
Het is heel simpel, een prettig gevoel geeft aan dat de behoefte vervuld is, een onprettig gevoel geeft aan dat het dat niet is. Maak duidelijk wat je wil aan een persoon die in staat is je te helpen. Meestal ben je dat zelf.

Je stak al je energie in klagen, zoeken naar een schuldige of iemand op wie je je frustratie af kon reageren. Je zag je 'behoefte' over het hoofd en je vermogen tot handelen.

Red jezelf.
Wees je bewust van je 'behoefte' en zet jezelf aan tot het zoeken naar een oplossing. Jezelf redden sluit niet uit dat je afziet van erkenning en respect. Maar wel dat je je eigen gevoelens en  behoeften omzet in duidelijke verzoeken.

Bij aandacht voor jezelf hebben gaat het over onze 'basis'- behoeften, die essentieel zijn voor ons leven en die we moeten bevredigen om een evenwichtig mens te zijn. Het zijn die behoeften die direct te maken hebben met de belangrijkste menselijke waarden: identiteit, respect, erkenning, acceptatie, ruimte en wederzijdse ondersteuning.
Als we onszelf van onze behoeften afsnijden, is er iemand die de tol betaalt: Wij of de ander.

De breuk met onze behoeften bekopen we op verschillende manieren:
- we kunnen nauwelijks keuzes maken die voor onszelf belangrijk zijn
- we zijn verslaafd aan de blik van de ander(sociale druk). We maken ons afhankelijk van de mening van anderen. We passen ons aan het beeld en de verwachtingen die, volgens ons, de ander van ons heeft.
We  zijn van onszelf vervreemd. We zijn beschaafd, wellevend en aardig. En op een dag constateren we dat onze eigen behoeften niet bevredigd zijn, en zoeken een schuldige. We komen dan terecht in een proces van naar binnen of naar buiten gerichte agressie. We komen in een proces van geweld door autoritair gedrag of als we ons zonder succes hebben uitgesloofd om onze behoeften te laten gelden, geven we het op. In dat geval doen we onszelf geweld aan.

Onze gesprekken zijn een aaneenschakeling van monologen. 
Er is geen ontmoeting.
Er zijn weinig gesprekken die echt voeden, stimuleren en energie geven.
We leven langs elkaar heen.
We oordelen en houden het weinige dat we zien voor de gehele werkelijkheid. We zien en oordelen en sluiten uit op basis van uiterlijk, angsten, wantrouwen en behoeften die we niet kunnen plaatsen. We hebben geleerd te functioneren vanuit denkpatronen, vooroordelen en gewoonten die bepalen hoe we naar de wereld kijken. Veel van onze uitdrukkingen zijn in essentie een weergave van onze angsten. 'Alle ambtenaren zijn lui'. Maar door zo te spreken, sluiten we ons af en sluiten we de anderen op in een overtuiging, een gewoonte of een concept.

We doen onszelf geweld aan omdat we denken, 'dingen te moeten doen', zonder dat we ons bekommeren om de echte behoeften van mensen waar we om geven. De valkuil is onze dualiteit. We hebben de voor ons geruststellende gewoonte aangenomen om alles te formuleren in termen van zwart of wit, positief of negatief. Alsof we niet iemand kunnen zijn die verantwoordelijk is én vol fantasie. Behoudend kunnen zijn op bepaalde gebieden én vooruitstrevend op andere. De realiteit is altijd veelzijdiger en kleurrijker dan onze kleine zielige categorieën, waarin we de werkelijkheid proberen op te sluiten omdat haar veranderlijkheid, haar verscheidenheid ons verwarren en ons beangstigen.

We plakken liever etiketten op mensen om het leven overzichtelijker te maken. Deze logica van uitsluiting en onderscheiding benadrukt wat ons scheidt in plaats van te waarderen wat ons bindt. En het is dit systeem van communiceren dat een gewelddadige uitwerking heeft op onszelf en anderen.

Gevoelens uiten
Onze codering bestaat uit de volgende boodschappen: -sluit je af voor je gevoelens, zorg dat anderen daar geen last van hebben en- om geliefd te worden moet ik niet doen wat ik voel, ook niet wat ik wil, maar wat anderen willen. Als ik mezelf ben, loop ik de kans de liefde van anderen te verliezen! Op welk moment in onze opvoeding hebben we geleerd te benoemen wat er zich in ons innerlijk afspeelt?
We moeten onze woordenschat uitbreiden om ons bewustzijn van wat we ervaren te vergroten. Onze emoties zijn golven van meervoudige gevoelens, prettig of onprettig. Het is belangrijk om de verschillende gevoelens te herkennen en van elkaar te onderscheiden, omdat ze iets over onszelf leren en ons aanzetten onze behoeften te herkennen en erkennen. Gevoelens hebben ons in hun macht  en vergiftigen zonder dat we weten hoe we daarop moeten reageren. Vaak voelen we ons onmachtig en worden we opstandig van de machteloosheid die we voelen bij boosheid of verdriet.

Gevoelens en behoeften vragen om herkenning en moeten we leren omzetten in verzoeken. We nemen vaak onze toevlucht tot snelle oplossingen. Neem de tijd en luister waar het echt om draait. Misverstanden zijn het resultaat  van wat we niet zeggen: het onuitgesprokene. Leer non-verbale taal waarnemen, dit beslaat negentig % van onze communicatie. Let op lichaamstaal, stembuigingen, manier van spreken, gezichtsuitdrukkingen en lichaamshouding, van jezelf en van de ander.

Het hart is omgeven door een enorm energieveld.  Welke diepere bedoeling heeft dit energieveld?
De elektrische en magnetische velden, die door ons hart worden veroorzaakt, communiceren met de organen in ons lichaam. Het brein werkt niet zelfstandig, maar ontvangt de signalen hiervan van het hart. Het hart verdeelt dus alle informatie. Maar hoe communiceert het hart met het brein en alle organen? Alle informatie wordt omgeven door emoties. Onze emoties bevatten dus informatie, waarmee ons hart het brein en de organen laat weten, wat ons lichaam op een bepaald moment nodig heeft.

Maar dat is nog niet alles. Bij verder onderzoek ontdekte men, dat het elektrische en magnetische veld nog een andere belangrijke oorzaak heeft: onze overtuigingen. Met andere woorden: alles, dat wij diep van binnen geloven en volgens welke wij ons leven inrichten! Deze overtuigingen zijn terug te vinden als informatie in de uitgestraalde energie van ons hart en bereikt door de grote zendkracht van ons hele lichaam niet alleen ons brein en onze organen, maar zal tot ver in de wereld uitstralen. Deze oeroude waarheid vindt men terug in bepaalde uitdrukkingen, zoals: 'Hij wenste het zich uit de grond van zijn hart' en 'het hart laten spreken'.
Ons hart dient als een soort tussenpersoon die onze overtuigingen en gevoelens omzet in elektrische en magnetische trillingen en golven. En deze elektromagnetische golven beperken zich niet tot ons lichaam, maar reiken tot ver in onze omgeving en reageren op alles wat ons omgeeft. Ons hart vertaalt alle overtuigingen, denkbeelden en emoties in een andere taal - een gecodeerde taal van trillingen en golven- en zendt deze uit.

Onze overtuigingen staan door de elektrische en magnetische golven die ons hart uitstraalt, in verbinding met de fysieke wereld.

We zenden met ons hart dus veel meer energie uit dan met ons brein. Waarom  is dit zo belangrijk om te weten? Heel eenvoudig, omdat wij daardoor eindelijk begrijpen waarom sommige wensen makkelijk in vervulling gaan, terwijl andere wensen nog niet in ons leven konden worden gerealiseerd.

Als wij onszelf voortdurend toespreken met affirmaties, autosuggestie en denkbeelden creëren, zonder dat wij er gevoelsmatig van overtuigd zijn dat onze wensen ook uitkomen, dan zendt ons brein elektromagnetische golven uit terwijl ons eigenlijke gevoel - het hart - onze ware overtuigingen - onze twijfel en angsten - met een sterkte die 5000 maal groter is de wereld instuurt. Het resultaat ligt voor de hand: alleen datgene waarin wij vanuit het diepst van ons hart geloven, kan in ons leven echt in vervulling gaan.

De uitgezonden energie wordt groter, als wij onze overtuigingen met de kracht van onze emoties versterken. Zijn we echter verdrietig, depresief of bevinden we ons juist in een energetisch gat, dan kunnen we wensen wat we willen: De kracht van droevige gevoelens, die door het hart wordt uitgezonden, zal altijd sterker zijn dan de wens, die wij met ons verstand versturen.

Profeten, wijzen en wereldleraren uit heden en verleden hebben het al keer op keer herhaald: wij moeten leren kijken met het hart.
Pas als wij ons bewustzijn doelgericht vormgeven, kunnen wij in resonantie komen met die zaken die wij graag in ons leven zouden willen realiseren.

Empathie is het vermogen je in te leven in een ander. En heeft alles te maken met luisteren, samenvatten en  doorvragen, dat zijn de regels van communicatie. Empathie valt te leren, ook op latere leeftijd.
Wij mensen zijn sociale wezens: empathisch en coöperatief. Ons leven lang balanceren we tussen zelfzucht-  want natuurlijk, we zijn ook egoïstisch en we willen onze wensen en driften vervuld zien- en onze behoefte om ons te verbinden aan een ander.
Empathie, ons inlevingsvermogen, blijkt essentieel om te kunnen overleven: we hebben niet alleen eten, drinken en onderdak nodig, maar ook verbondenheid met andere mensen.

Een wereld zonder empathie: je kunt het je eigenlijk niet voorstellen. In een wereld waarin mensen zich niet kunnen inleven in anderen zou je alleen maar verveling voelen als vrienden je hun 'verhaal' vertellen. Empathie is de kunst om je te verplaatsen in de gedachten van andere mensen, zodat je in staat bent hun gevoelens en standpunten te begrijpen en je hierdoor laat leiden in je handelen.

Bijna alle mensen zijn empathisch. Slechts een klein deel van de mensheid vertoont geen enkele mate van empathie. Zoals psychopaten, die wel in staat zijn geestelijk contact met je te maken maar geen emotionele band met je aangaan. Of mensen met het syndroom van Asperger. Maar de rest is geboren met een bepaald inlevingsvermogen en is sociaal aangelegd.

Zonder empathie geen hechting.
Om te overleven is genegenheid  misschien nog wel belangrijker dan voedsel en een dak boven je hoofd. Zonder invoelingsvermogen zorgt een moeder niet voor haar kind, zouden mensen niet samenwerken en elkaar helpen met als gemeenschappelijk doel: overleven.

Zonder empathie zouden we geen liefde kennen, geen vriendschap, geen gezelligheid, geen interesse in elkaar, geen onuitgesproken genegenheid, en nooit eens een goed gesprek voeren. We zouden nooit samen lachen of huilen. Kortom, zonder empathie is het leven eenzaam, kil, vlak en vreugdeloos.

Veilige hechting.
De behoefte aan empathie is dus aangeboren, maar empathisch vermogen is niet perse een aangeboren eigenschap. Onderzoek wijst uit dat je dit vermogen kunt ontwikkelen door een veilige hechting, maar ook door het een kind voor te doen. Je krijgt een empathisch kind door empatisch te zijn mét het kind. Interesse en meeleven worden trouwens ook wel uitgelegd als ongezonde nieuwsgierigheid of bemoeizucht. In sommige gezinnen is nieuwsgierigheid een 'doodzonde'. Maar je niet verplaatsen in een ander en geen open vragen stellen over het welzijn van de ander dat is pas een zonde(nalatigheid).

Empathisch zijn kun je oefenen door je steeds weer te verplaatsen in een ander, je diens ervaringen, gevoelens en gedachten voor te stellen. Wil je je empatische vermogens vergroten, dan moet je ook naar de ander kijken; let op zijn houding, zijn gezichtsuitdrukking, de toon van zijn stem. Probeer je voor te stellen hoe hij zich voelt. Probeer hem te begrijpen. Stel vragen. Laat merken dat je geïnteresseerd bent. Je voelt wel haarfijn aan of iemand oprecht invoelend is  of dat het een aangeleerd trucje is.  Aan de andere kant: als je je er bewust van bent dat de ander van nature niet heel invoelend is , maar wel zijn best doet, dan kun je daar waardering voor hebben. Het gevaar bestaat ook dat je je teveel wegcijfert. Als je je te veel inleeft in anderen dan luister je te weinig naar je eigen gedachten en gevoelens. Dan offer je je op. Empathie met jezelf is minstens zo belangrijk als empathie met een ander.

Vaak luisteren we met een half oor of zijn we vooral bezig met wat we zelf willen gaan zeggen, om ons eigen punt te maken. Het kan ook anders. Geef je vrienden de kans hun verhaal helemaal te vertellen, val ze niet in de rede en trek het gesprek niet naar je toe. Spreek met jezelf af dat je er écht voor iemand bent in een gesprek.

We voeren gesprekken met anderen om ons verbonden te voelen. We willen deel uit maken van een groep, delen wat er te vieren valt, getroost worden op andere momenten. Praten en luisteren hangen nauw met elkaar samen. Praten en niet luisteren nog meer. Door te oordelen en te verwijten, boos te worden en weg te lopen, of veelbetekenend te zwijgen stoppen we met communiceren.

Om de 'wij' in een gesprek weer centraal te stellen, in plaats van je 'ik' is zelfrelectie een belangrijke eerste stap. Op een vriendelijke manier kijken naar je communicatiegewoonten.

Zijn er mensen in je omgeving met wie gesprekken altijd op dezelfde manier verlopen? Wanneer sta je open en wanneer haak je af? Veroordeel jezelf niet, maar vraag je wel af of dit is wat je wilt. Aandacht voor wat er gebeurt tijdens gesprekken, is een volgende stap. Wees je bewust van wat er door je heen gaat. Ben je de draad van het verhaal kwijt? Schaam je niet en zeg gewoon: 'Ik was er even niet kun je herhalen wat je aan het vertellen was?

Tip: tijdens een gesprek af en toe terugkeren naar je ademhaling. Maak contact met jezelf en je lijf, met hoe of je zit of staat. Keer je even, het kost maar een paar seconden, terug naar je eigen basis, dan kun je daarna vaak beter waarnemen wat de ander overbrengt met zijn lichaamshouding en stemgebruik. Je luistert dan juist beter.

Waarheid
Je wilt wat van jezelf laten zien om contact te hebben met anderen. Je wilt je waarheid vertellen. Je authentieke verhaal delen, met al zijn ups en downs. Kies daarom het juiste moment om je verhaal te vertellen zodat je achteraf geen spijt krijgt van wat je allemaal hebt gezegd. En vraag af en toe of iemand eigenlijk wel begrijpt wat je bedoelt. Voel je een heftige emotie opkomen, pauzeer dan even. 

Openstaan voor iedereen vind ik lastig. In sommige mensen heb ik gewoon geen zin. Op dit moment. Maar er komt vast een andere gelegenheid§