Startpagina

Trauma kun je benoemen als een stoornis in het menselijk vermogen om gegrond te zijn in het huidige moment en op een gepaste manier  met anderen om te gaan.

Als mensen worden overweldigd kan hun 'ziel' gescheiden worden van hun lichaam.
Er zijn veel gezegdes over dit fenomeen: ' dat raakt me tot in mijn ziel'. Mensen raken op die momenten verloren en in een staat van spirituele 'afwachting'.

Een genezingsproces volgt na het vangen of de behandeling van de 'gestolen of verdwaalde ziel'.
Dit kan door steun van je omgeving, sociale cohesie en diepe onderlinge verbondenheid. Je eigen genezing begint met het verloren gegane of gefragmenteerde delen van je essentiële Zelf opnieuw te verenigen.

Hoe doe je dat?
Om deze taak te kunnen volbrengen moet je er heel sterk naar verlangen weer heel te worden. Dit verlangen zal het anker zijn waarmee je ziel weer aan je lichaam wordt verbonden. Genezing zal 'plaatsvinden' als eerder 'bevroren' delen van je ervaring, in de vorm van symptomen, van hun trauma-dienende taak worden ontheven zodat je langzaam kunt ontdooien.
2. De  noodzaak tot genezen erkennen. De onafgemaakte reacties die in ons zenuwstelsel zijn 'bevroren' zijn tijdbommen.
3. Roep je ziel terug in het lichaam. De ontkoppeling lichaam en geest is één van de belangrijkste  gevolgen van een trauma. Een voorbeeld hiervan is, een gevoelloze huid, maar er zijn meer veel voorkomende lichamelijke manifestaties. Doe een 'welkom-terug' oefening.

Traumabehandeling met lichaamsgerichte therapie.
De meest voorkomende trauma's zijn:
* auto- en andere ongelukken
* ernstige ziekten
* operaties en andere ingrijpende medische procedures
* mishandeling of getuige van geweld
* oorlog of natuurramp 

 Trauma's zijn onontkoombaar maar hoeven geen levenslange veroordeling te zijn. Ze kunnen worden genezen en zelfs transformerend werken.

Overwin de destructieve kracht van een trauma.
Traumas zijn psychische en medische stoornissen van de geest. Elk orgaan heeft zijn eigen 'gedachten', gevoelens en andere triggers. Het lichaam speelt een centrale rol in de verwerking.

Symptomen van een trauma.
Het zijn 'vreemde' symptomen die schijnbaar onverklaarbaar zijn. Ze kunnen voortkomen uit een traumatische reactie op een gebeurtenis uit het verleden. Tijdens de gebeurtenis beschermt onze geest, onze emotionele reactie uit zelfbehoud. Ook het lichaam reageert: het spant zich in, zet zich schrap, bevriest en bezwijkt.

Het lichaam als genezer.
De oplossing die ons genezing brengt is niet het (her)beleven van de intense emotie, maar de lichamelijke gewaarwordingen. Daarom moeten we de instinctieve reacties van ons lichaam leren kennen. Evenals de zintuigelijke gewaarwordingen en de kennis van onszelf.

Instincten.
Er zijn drie instincten die ons ondersteunen tijdens een (shock)trauma.
Vechten, vluchten en bevriezen. Deze laatste noemt men ook wel de 'onbeweeglijkheidsreactie'. Dieren gaan instinctief een ander 'bewustzijnsstadium 'binnen als ze de dood voelen naderen.

Bevriezen als 'overlevingsinstinct'. Wat weten we ervan:

1. het is een allerlaatste overlevingsstrategie 'je dood houden'; denk aan de schietpartij in Noorwegen.
2. je voelt in dit stadium geen pijn.
3. wij mensen ervaren het als een laffe daad en betalen daar later meestal een hoge prijs voor (verwijten, schuldgevoelens etc)
4. het zetelt in ons primitieve, instinctieve gebied. We hebben er geen bewuste contrôle over. 
Kortom, het is de menselijke verwarring als we oog-in-oog staan met de dood/trauma.

Het draait om energie .
Traumatische symptomen worden niet veroorzaakt door de gebeurtenis zelf. Ze komen voort uit het 'bevroren' restant energie dat niet is opgeheven en ontladen. Het blijft in het zenuwstelsel gevangen en richt schade aan.

Ontdooien.
Ontdooien doen we door gebruik te maken van onze natuurlike behoefte aan een dynamisch evenwicht. Door middel van symptomen probeert het lichaam de niet-ontladen energie in toom te houden. Er is een valkuil, in onze pogingen er van verlost te raken, kunnen we er juist op gefixeerd raken. Zoals een mot naar de vlam wordt getrokken, creëren we 'onwetend' herhaaldelijk situaties waarin de mogelijkheid om onszelf uit de 'traumaval' te bevrijden, aanwezig is. En dat kan alleen met de juiste hulpmiddelen en hulpbronnen.

Het mysterie van een trauma.
Wat is een trauma? Je lichaam verstijfd. Trauma is een ontsporing van het aangeboren vermogen tot zelfregulering. Slachtoffers van een verwoestend trauma zijn biologisch nooit meer dezelfde.
Hoe herken je de symptomen? Het zijn primitieve reacties en daarom moeilijk te herkennen.
Er is geen 'definitie' maar wel een 'ervaringsidee', van hoe het voelt.
Symptomen zijn: flashbacks, angsten, paniek, slapeloosheid, depressie, psychosomatische klachten, woedeaanvallen, herhaalde destructieve gedragspatronen,fobieën. Symptomen kun je opheffen door je natuurlijke, biologische instincten te leren volgen. 

Onderzoek daarom je eigen reacties.
Hoe kun je de angst van je ervaring overwinnen? Je bent bedreigd en overweldigd. Je blijft steken in een staat van 'onbeweeglijkheid'. De ontlading van de energie is het belangrijkste.

Wonden die kunnen helen.
Een trauma kan genezen worden zonder oude herinneringen op te halen en hun emotionele pijn te herleven. Sterker nog dit werkt averechts. Het staat genezing in de weg. Als we het trauma direct aanpakken, zal het blijven doen wat het steeds gedaan heeft, ons laten verstijven van angst.
voorbeeld:   Migraine is een stressreactie van het zenuwstelsel die lijkt op PTSS(onbeweeglijkheid) en daar ook vaak mee in verband staat.

Innerlijke hulpbronnen:
We moeten, zoals gezegd, onszelf wel op een heel nieuwe manier leren ervaren en begrijpen. Onze hulpbronnen zijn psychologische gedragingen en ervaringen, maar nog belangrijker zijn de instinctieve reacties en aangeboren handelingspatronen. Wij gebruiken deze om onze overlevingskansen te vergroten.

Onze aangeboren handelingen besturen ook onze vecht- en vluchtreacties. Of we onze instinctieve gedragspatronen kunnen gebruiken wordt enorm beïnvloed door vroegere successen en mislukkingen in vergelijkbare situaties. Verstandelijk kunnen we vertrouwen hebben, maar op een oerniveau doet ons lichaam dat niet.
uit: Somatic Experience

Er zijn negen basis- richtlijnen voor het 'heronderhandelen' en transformeren van traumamatische reacties zoals intense angst,verlamming  en hulpeloosheid. Meestal doe je dit met behulp van een therapeut.

De weg terug naar een psychobiologisch evenwicht.

De drie voorwaarden om het proces te doorlopen zijn:
1. een omgeving van relatieve veiligheid creëren.(therapeut of vrienden)
2. een eerste verkenning en acceptatie van  aangename en onaangename gewaarwordingen ondersteunen.
3. zorgen dat je de natuurlijke kracht van ritme herstelt en beheerst. (tussen vastzitten en losmaken van de bevroren toestand)

Vervolgtaject:
4. opmerken van zelfs de kleinste overlevingsprikkel en van andere lastige gewaarwordingen, om hertraumatisering te voorkomen.
5. zorgen voor actieve, zelfbekrachtigende, defensieve responsen om de responsen van ineenstorting en hulpeloosheid te vervangen.
6. de aangeleerde associatie van angst en hulpeloosheid loskoppelen of scheiden van de bilologische onbeweeglijkheidsrespons. Die was tijdeljk functioneel, maar nu contraproductief.
7. zorgen voor 'ontlading' en herverdeling van de immense overlevingsenergie zorgvuldig begeleiden. Van 'overleven' naar 'leven'.
8. zelfregulatie in werking stellen om het dynamisch evenwicht en een toestand van 'ontspannen waakzaamheid' te herstellen.
9. je oriënteren op het hier en nu, contact houden met je omgeving en zorgen voor herstel van het vermogen tot sociale betrokkenheid.

Lees:

'De tijger ontwaakt ' Peter Levine.
Traumabehandeling met lichaamsgerichte therapie 

Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring, zoals een verkeersongeval of een geweldsmisdrijf.

Waarvoor is EMDR bedoeld?
Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Een groot deel van de getroffenen 'verwerken' deze ervaringen op eigen kracht. Bij anderen ontwikkelen zich psychische klachten. Vaak gaat het om herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen, waaronder angstwekkende beelden (herbelevingen, flashbacks) en nachtmerries. Andere klachten die vaak voor komen zijn schrik- en vermijdingsreacties. Men spreekt dan meestal van een "posttraumatische stress-stoornis"(PTTS).

Deze behandelmethode is van toepassing  op een grote verscheidenheid aan psychische aandoeningen en klachten die gepaard gaan met vermijdingsgedrag, somberheid en gevoelens van angst, schaamte, verdriet, schuld of boosheid.

Uitgangspunt is telkens dat deze klachten zijn ontstaan als gevolg van één of meer beschadigende ervaringen. Daarmee worden gebeurtenissen bedoeld die dusdanig sporen hebben achtergelaten in het geheugen van de persoon, dat hij of zij er nog steeds last van heeft.
Voorbeelden daarvan zijn emotionele verwaarlozing ook wel onveilige hechting genoemd, akelige ervaringen op medisch gebied, werkgerelateerde gebeurtenissen en of beschamende, pest- of verlieservaringen.
De insteek van de EMDR- therapeut is de cliënt te helpen de herinneringen aan deze gebeurtenissen te verwerken, met de bedoeling daarmee de klachten te verminderen of te laten verdwijnen.

De procedure en de te verwachten efecten.

Voorbereidingen:
EMDR werkt vaak snel. Daarnaast kan het ook een intensieve therapie zijn. Daarom zal de therapeut niet alleen vertellen wat hij gaat doen en waarom, maar ook uitleggen hoe de cliënt zijn emoties zo goed mogelijk de baas kan blijven. Dit wordt meestal geoefend. 

Werkwijze
De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken inclusief bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Eerst gebeurt dit om meer informatie over de traumatische gebeurtenis te verzamelen. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal vragen de gebeurtenis opnieuw voor de geest te halen. Maar nu gebeurt dit in combinatie met een afleidende stimulus. In veel gevallen is dit de hand van de therapeut.
De therapeut zal vragen de aandacht hierop te richten en daarna de hand op ongeveer dertig centimeter afstand, voor het gezicht langs, heen en weer bewegen. Hierbij gaat het om series van ongeveer 25 oogbewegingen. Na elke set wordt er even rust genomen.

De therapeut zal vervolgens vragen wat er in de gedachten naar boven komt. De EMDR-procedure brengt doorgaans een stroom van gedachten en beelden op gang, maar soms ook gevoelens en lichamelijke sensaties. Vaak verandert er wat. De cliënt wordt na elke set gevraagd zich te concentreren op de meest opvallende verandering, waarna er weer een nieuwe serie volgt.

Effecten.
De series oogbewegingen zullen er langzaam toe leiden dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dus steeds gemakkelijker aan de oorspronkelijke gebeurtenis terug te denken. In veel gevallen veranderen ook de herineringsbeelden zelf en worden bijvoorbeeld waziger en kleiner. Een andere mogelijkheid is dat er spontaan nieuwe gedachten of inzichten ontstaan die een andere, minder bedreigende, betekenis aan de gebeurtenis geven. Deze effecten dragen ertoe bij dat de schokkende ervaring steeds meer een plek krijgt in de levensgeschiedenis van de persoon.

lees ook:

'Handboek EMDR'    Ad de Jongh & Erik ten Broeke
een geprotocolleerde behandelmethode voor de gevolgen van psychotrauma

Wij creëren onze werkelijkheid op basis  van onze onbewuste overtuigingen. Deze ontstaan in onze jeugd. Onze ervaringen als kind vormen deze overtuigingen waarop we onze verwachtingen baseren. Volgens de gehechtheidtheorie van de ontwikkelingspsycholoog John Bowlby, ontwikkelen we via onze interactie met onze ouders/verzorgers een onbewuste programmering die onze verwachtingen van relaties en ons wereldbeeld kleurt.

Bij de zogenaamde 'veilige gehechtheid' - dat wil zeggen, wanneer een kind ondersteuning en hulp in moeilijke situaties ervaart- het kind een verwachtingspatroon ontwikkelt dat gebaseerd is op de overtuiging dat het een dergelijke ondersteuning waard is. Bij ' onveilige gehechtheidsrelaties' daarentegen - wanneer een kind ervaart dat verzoeken om ondersteuning in moeilijke situaties afgewezen worden - ontwikkelt het kind een verwachtingspatroon gebaseerd op de overtuiging dat het geen hulp en ondersteuning waard is. Deze overtuigingen gaan vervolgens onbewust werken als gekleurde filters op basis waarvan we niet alleen alle nieuwe ervaringen en relaties waarnemen, maar ook de soort reacties lijken uit te lokken die in overeenstemming zijn met onze verwachtingen.

Verwachten we onbewust dat we afgekeurd of niet geaccepteerd worden, dan is helaas de kans dat we dat ook waarnemen en uitlokken groter. Wanneer we daarentegen op basis van onze eerdere ervaringen verwachtingen hebben van warme en intieme contacten, dan hebben we een grotere kans dat we dat inderdaad waarnemen en in ons leven creëren. Op deze manier geven we onze ervaringen en realties onbewust zodanig vorm, dat ze in overeenstemming zijn met onze eerdere ervaringen en verwachtingen. Met andere woorden, we krijgen wat we verwachten.

Dit trauma kenmerkt zich door:
- twijfel of je er wel mag zijn
- hechtingsproblemen
- het dwingen- of afdwingen van aandacht.
- het voorschrijven van omgangsvormen
- het 'rupsje nooitgenoeg syndroom'
- een kinderstem op volwassen leeftijd
- de balans tussen onafhankelijkheid en afhankelijkheid is zoek.
- het is nooit 'genoeg'
- alles is 'te'
- een eeuwige vraag om goedkeuring 

Lees ook: 'Mindsight'  Daniel Siegel
De psychologie van het nieuwe bewustzijn