Startpagina

Bioenergetica is een onderdeel van emotioneel lichaamswerk. De grondlegger is Alexander Lowen, een Amerikaans psychiater.
De relatie tussen emoties en het lichaam staat hierin centraal.  Lowen meent dat alle emotionele ervaringen als een soort bevroren geschiedenis in ons lichaam vastgezet zijn. Vooral de emotionele pijnen uit de jeugdjaren kunnen zo aanleiding zijn voor het feit dat bepaalde spiergroepen verkrampt zijn. Zo onstaat een soort pantser rond de mens om vergelijkbare nieuwe pijnlijke emoties buiten te sluiten.
Helaas heeft die beschermende reflex ook als effect dat men niet meer geraakt kan worden in het contact met de ander. Zo wordt het sociale isolement en de pijn van isolatie in stand gehouden. Met dit lichaamswerk onstaat inzicht in wat de patiënt met zichzelf doet en kunnen oude conditioneringen herkend en doorbroken worden.

Bio-energetica is een methode die oosterse en westerse  opvattingen met elkaar integreert en die gebruik maakt van de vermogens van de geest om de spanningen te begrijpen die het lichaam in zijn greep houden. Bovendien mobiliseert zij de energie van het lichaam om deze spanningen te elimineren.

Energie is de kracht achter het spirituele in de geest, en daarom de basis voor de spiritualiteit van het lichaam. Wanneer we er bewust gebruik van maken wordt zij macht.

In een spirituele genezing laat je je gevoelens vrij en daarmee je geest. In ons onbewuste, dat wil zeggen in onze geest zijn we gebonden aan onze onderdrukkers. Breken met je verleden en de ziekelijke verbondenheid met deze onderdrukkers maakt je ziel en je geest vrij.

Deze doorbraak uit de vaak jarenlange impasse moet bekrachtigd worden. Er zijn meer conflikten die opgelost moeten worden en er moet meer werk aan het lichaam verricht worden wil het zijn gratie  hervinden.

De bio-energetische therapie gebruikt lichaamsoefeningen om de spanning die opgebouwd is in het lichaam te ontladen. In contact komen met een dergelijke spanning en met de gevoelens die eraan ten grondslag liggen is een positieve ervaring die ons een betere zelfbeheersing geeft.

Inzicht leidt niet altijd tot genezing, maar het is onmogelijk iemand weer gezond te maken zonder dit inzicht. 
De harmonie tussen ego en lichaam is de grondslag voor een leven van gratie en genade, voor ware spiritualiteit. Er zijn twee krachten die in evenwicht zouden moeten zijn in het individu, de aarde en de hemel, zoals ze dat ook in het universum zijn.

We kunnen ziektes zien als een verstoring tussen deze krachten, die gelijkgesteld kunnen worden met het ego en het lichaam, met denken en voelen, met goed en slecht.

Vaak merken we die verstoring van dat evenwicht uit de overheersende positie die het hoofd inneemt ten opzichte van het lichaam. De oosterse geneeswijzen maken gebruik van verschillende methoden om de lichaamsenergie in te zetten voor de gezondheid. Zoals Yoga,  T'ai chi en acupunctuur.

Het verhaal van verlies van gratie wordt in ieder mens opnieuw verteld. Het verlies van gratie is een fysiek verschijnsel. We zien het aan de manier waarop mensen zich bewegen en staan.

Gevoelens en emoties worden beschouwd als psychologies, niet als een fysiek verschijnsel.

Depressies, een algemeen voorkomende aandoening, beïnvloeden niet alleen de manier waarop iemand denkt, maar ook zijn bewegingen, zijn eetlust, zijn ademhaling en zijn energie-productie.

Om de aandoening volledig te begrijpen kijk je naar het lichaam. De onbewuste houding is in de persoonlijkheid ingeslepen doordat zij een deel van de structuur van het lichaam is geworden.

Alleen een ingrijpende transformatie in de persoonlijkheid kan zorgen dat je weer een levendig en gracieus mens wordt.

Dit deel gaat over de spirituele kant van gezondheid.
Het subjectieve gevoel van gezondheid is een gevoel van vitaliteit en welbevinden, een gevoel dat soms uitgroeit tot blijdschap.
Op zo'n moment voelen we ons verwant met alle levende wezens en voelen we onze verbondenheid met de wereld.

Pijn isoleert ons en verbreekt het contact met anderen.
Ziekzijn tast onze gezondheid aan door onze symptomen maar brengt ons ook in een isolement.

Gezondheid manifesteert zich objectief in de gratie van de bewegingen van ons lichaam, in een lichamelijke uitstraling of gloed, in de soepelheid en de warmte van het lichaam. Hoe zachter en soepeler we zijn, hoe gezonder we zijn.

Drie vormen van gratie:

1. dierlijke gratie; kijk hoe eekhoorns spelen in de bomen. De gratie en zekerheid in hun bewegingen.
2. menselijke gratie; weerspiegeld zich in de manier waarop iemand zich t/o van zijn medemensen gedraagt. Harmonie.
3. spirituele gratie; impliceert een gevoel van verbondenheid met een hogere orde.

Anders gezegd, hoe kan gedrag werkelijk harmonieus zijn als het niet wortelt in de dierlijke gratie van het lichaam? Wanneer we ons opzettelijk een harmonieuze manier van doen eigen maken zonder die te aarden in lichamelijke gevoelens van welbevinden, is die harmonie niet meer dan een façade, opgetrokken om onze omgeving te imponeren of te bedriegen.

Wanneer geest en lichaam worden gescheiden, wordt spiritualiteit een intellectueel probleem- eerder een geloofsovertuiging dan een wezenlijke kracht- terwijl het lichamelijke wordt gereduceerd tot vlees zonder meer, een biochemisch lab.

Het ontzielde lichaam.
De bewegingen krijgen iets mechanisch, omdat ze in grote mate worden bepaald door de geest of de wil.
Het spirituele beginsel brengt het lichaam in beweging. Het leven stroomt niet altijd ongehinderd voort, maar als we ons door de dagen heen moeten duwen en trekken is er iets ernstigs mis in de dynamiek van het lichaam waardoor het vatbaar wordt voor ziekten.

Een holistische opvatting van het organisme gaat ervan uit dat het lichaam is doordrenkt van een spiritueel beginsel, dat wordt geactiveerd door zijn psyche en dat zijn handelingen controleert. De psychoanalyse maakte de weg vrij voor het inzicht in het spiritueel beginsel als een energetisch fenomeen. Namelijk het naar een fysiek niveau overdragen van een psychisch conflict.

Om wat verloren is gegaan terug te vinden moeten we eerst het natuurlijke lichaam onderzoeken, waarin bewegen, voelen en denken zijn geïntegreerd in harmonieuze en gracieuze handelingen.

Het lichaam is een evenwichtig, zichzelf in stand houdend energetisch systeem dat, om te kunnen overleven, afhankelijk is van, en een voortdurende wisselwerking onderhoudt met, zijn omgeving.

Een energetisch perspectief zal ons in staat stellen de ware aard van lichamelijke gratie en spiritualiteit te begrijpen zonder in mystieke bewoordingen te vervallen.

Wanneer het voelen ontbreekt wordt het bewegen mechanisch en worden ideeën abstracties.

Gratie als criterium voor gezondheid.
In het concept gratie komen geest, ziel en materie samen zoals in de theologie waar genade, staat voor de goddelijke invloed die werkzaam is in het hart, om het te vernieuwen, te heiligen en te bewerken. Gratie en genade zijn een staat van heiligheid, van verbondenheid met het leven, van eenheid met het goddelijke. Deze staat is er een van gezondheid.

Emotionele problemen die de mens dwarszitten en gezondheid belemmeren.
Wij hebben gevoelens die een machine niet heeft; wij bewegen spontaan, iets waartoe geen enkele machine in staat is; en wij zijn verbonden met andere levende organismen en met de natuur. Onze spiritualiteit komt voort uit dit besef van verbondenheid met een kracht die groter is dan wij zelf.

 Is het zinvol en doeltreffend psychische aandoeningen te behandelen zonder rekening te houden met de toestand van het lichaam, of lichamelijke ziekten te behandelen zonder rekening te houden met de toestand van de geest.

Het antwoord op die vraag moet zowel bevestigend al ontkennend zijn. Wanneer het doel van de behandeling is het wegnemen van een hinderlijk symptoom, is het zinvol aandacht te besteden aan een beperkt gebied. Maar die methode is niet in staat de betrokkene weer tot een toestand van heelheid en gezondheid te brengen, noch beïnvloedt ze de werkelijke oorzaak van de stoornis, met name die factoren in iemands persoonlijkheid die hem vatbaar maken voor ziekte. Ik bedoel daarmee dat het hier gaat om ziekten van de gehele persoon, die alleen kunnen worden behandeld wanneer we ze op deze manier benaderen.
Nogmaals, inzicht leidt niet altijd tot genezing, maar het is onmogelijk iemand werkelijk weer gezond te maken zonder dit inzicht. 

Vooral de ogen zijn belangrijk, omdat zij de vensters zijn van de ziel. In de ogen zien we het leven van de geest. Wanneer de geest afwezig is zijn de ogen leeg.
We raken elkaar in letterlijke zin met de ogen aan. Dat is het gevolg van het feit dat, wanneer de ogen geladen zijn, ze een energetische stralenbundel produceren. Veel mensen beweren ook dat ze op een bepaald moment voelden dat er iemand naar hen keek, ook al stonden ze met hun rug naar die persoon toe.
Onze geest is zichtbaar in en straalt naar buiten vanuit onze ogen, die de meest directe weg vormen om de spiritualiteit van het lichaam tot uitdrukking te brengen. 

Het gezicht bestaat uit de mond, de neus, de ogen en de oren.  Het is het deel van het lichaam dat het meest aan de buitenwereld wordt blootgesteld. Omdat we het gebruiken maken om gevoelens en opvattingen te uiten is het tevens het meest expressieve deel van het lichaam.
Het zendt in de letterlijke zin van het woord, uit wat wij met betrekking tot de wereld voelen, tenzij we vastbesloten zijn onze gevoelens te verhullen.

Maskers.
Meestal proberen we met een blij gezicht gevoelens van droefheid te maskeren.
De gefixeerde glimlach is het meest gebruikelijke masker dat de mensen dragen. Het verbergt gevoelens van droefheid, woede en angst en bestempelt iemand tot 'aardig'.
Het is niet meer dan een façade.
In het persoonlijke leven zal degene met de glimlach op het gezicht misschien een heel andere kant van zijn persoonlijkheid laten zien. Wantrouw een gefixeerde glimlach. Probeer in contact te komen met de werkelijke gevoelens van de cliënt of jezelf.

Een dergelijke gespletenheid verstoort de integriteit van de persoonlijkheid, het ontneemt het lichaam zijn gratie en bedreigt de lichamelijke gezondheid. door pijnlijke gevoelens in het lichaam begraven te houden oefenen we een enorme druk uit op de organen.

Een ander masker is de komediant, de clown.
Ook dat masker wordt bepaald door een glimlach, maar het brengt een andere houding tot uitdruking - namelijk een houding alsof de situatie waarin de betrokkene zich bevindt niet ernstig genoeg is, ook al is dat juist wel het geval. Deze houding kan op allerlei manieren tot uitdrukking komen- door de grappenmaker uit te hangen, of door een sardonische half glimlachende uitdrukking op het gezicht te dragen. Dat zien we bij mensen die door hun ouders zijn gekwetst en vernederd. Als kinderen moesten zij ten koste van vrijwel alles leren hun gezicht niet te verliezen.

Als we elkaar diep genoeg in de ogen konden kijken zouden we elkaars angsten, pijn, verdriet en woede zien- al onze gevoelens. Maar dat zijn de gevoelens die de mensen niet willen onthullen. De onuitgesproken regel is 'ik zal niet in jouw ziel kijken als jij niet in de mijne kijkt'.

We beschouwen het als een kwestie van beleefdheid niet door  elkaars maskers heen te zien. Als gevolg daarvan zien we mensen maar zelden. wanneer mensen elkaar begroeten kijken ze elkaar zelden in de ogen. In antwoord op de vraag: 'Hoe maak je het?' zeggen we zonder er bij na te denken:'Goed'.
Hoe anders is een traditionele Afrikaanse begroeting: 'Ik zie je'  Trouwens in Vlaanderen gebruikt men de uitdrukking: 'ik zie u graag' (ik heb u lief)

Oogcontact is niet alleen een vorm van erkenning, maar ook een manier om een energetisch verband met een ander aan te gaan.

Welke factoren dragen bij tot de staat van energie waarin je je bevindt?
Enkele oefeningen die ertoe bijdragen dat je het verschil voelt wanneer je lichaam zich op een meer levendige en gracieuze wijze beweegt.

1. ademhaling; de meeste mensen halen oppervlakkig adem en houden vaak hun adem in. Ze zijn zich er niet eens bewust van dat hun ademhaling een probleem is.
De ademhaling houdt direct verband met de toestand van opwinding waarin het lichaam verkeert. Wanneer wij kalm en ontspannen zijn gaat onze ademhaling traag en moeiteloos. Wanneer de emoties hoog oplopen wordt de ademhaling sneller en intensiever. wanneer wij bang zijn halen we abrupt adem of houden onze adem in. Wanneer we gespannen zijn wordt onze ademhaling oppervlakkig.

En omgekeerd: dieper ademen draagt bij aan de ontspanning van het lichaam. 
Diep ademhalen wil zeggen, diep voelen. Als we tot diep in onze buikholte ademhalen komt dat gebied tot leven. Door niet diep adem te halen onderdrukken we bepaalde gevoelens die verband houden met de buik. Een van die gevoelens is verdriet.
De ademhaling is de sleutel tot bewuste en onbewuste weerstanden.

Breek je ademhaling open en je gedachten en gevoelens stromen naar buiten.
Het is belangrijk dat wij ons bewust zijn hoe wij ademen, door de neus of door de mond, en of wij de adem inhouden. Zuchten is een belangrijke aanwijzing, omdat het een reactie is op het onbewust inhouden van de adem. De normale adem is hoorbaar, en wordt zelfs nog meer hoorbaar wanneer wij slapen.

In tegenstelling tot zuchten, waarbij het gaat om het laten ontsnappen van lucht, impliceert geeuwen het innemen van lucht. Het is een teken van vermoeidheid of slaperigheid, en doet zich voor wanneer onze energievoorraad aanvulling behoeft. Het wijst ook op verveling. In een stimulerende, opwindende situatie is onze ademhaling krachtig en neemt onze energie toe.

Mensen hebben patronen voor het gebruik van hun fysiologie. Wij hebben allemaal onze  karakteristieke wijze van lopen, zitten en bewegen. Deze bewegingspatronen bepalen op de lange termijn mede hoe wij ons voelen. Het is dus belangrijk dat we onszelf aanleren om ons op een vitale manier voort te bewegen. Door meer beheersing uit te oefenen over onze houding, gezichtsuitdrukkingen, ademhaling en manier van beweging, kunnen wij wel degelijk onze stemming sturen. Als je vanaf nu meer rechtop loopt en zit, goed ademhaalt en het tempo waarin je loopt en beweegt verhoogt, dan garandeer ik je dat je gehele leven verandert.

Alleen door zoiets simpels te doen, voel je je volledig anders. Mensen vormen een andere mening over je en behandelen je anders. Je behaalt volledig andere resultaten in je leven.

Dit vereist wilskracht. Je kunt beginnen met het veranderen van enkele simpele bewegingspatronen. Je kunt bijvoorbeeld meer naar andere mensen glimlachen, zelfs als je er geen redenen voor hebt. Je kunt krachtbewegingen ontwikkelen om jezelf op te laden met energie. Je kunt iets sneller en met fierheid lopen. Probeer het eens uit.
Als je je vitaler gedraagt, ga je je vitaler voelen. Dit is een simpele investering door je aandacht te richten op hoe jij beweegt en staat. Het is een bewustwordingsproces dat je kunt trainen. 

Heb je bijvoorbeeld de neiging om tijdens vergaderingen onderuit te zakken omdat je niet van vergaderen houdt. Ga bewust rechtop zitten en neem actief deel.